Günün Satırı Yazılar

Gevşek Olmak Ne Demek? Güç, Toplum ve İktidar Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Günümüzde “gevşek olmak” ifadesi, genellikle bireysel bir özellik ya da bir davranış biçimi olarak algılansa da, derinlemesine incelendiğinde, toplumsal güç ilişkilerinin, iktidarın ve ideolojilerin şekillendirdiği bir durumu temsil eder. Güç dinamiklerinin, toplumsal düzenin ve vatandaşlık anlayışının sürekli değişen yapısında, “gevşek olmak”, bir duruş, bir strateji, bir hayatta kalma biçimi olabilir. Siyaset biliminin ve toplumsal yapının kritik kesişim noktasında bu kavramı ele alırken, özellikle iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık konularına odaklanarak daha geniş bir analiz yapmayı amaçlıyoruz. Gevşek Olmak: Siyasi ve Toplumsal Bir Kavram Bir siyaset bilimcinin perspektifinden…

Havalandırma Kaç Dakika Olmalı? – Geleceğe Açılan Serin Bir Pencere Bir gün, evinizde otururken telefonunuzdan bir bildirim geldiğini düşünün: “Hava kaliteniz %78, 12 dakika havalandırma önerilir.” Kulağa bilim kurgu gibi geliyor değil mi? Ama aslında geleceğin çok da uzağında değil. Havalandırma süresinin sadece bugünün değil, yarının yaşam kalitesini de şekillendireceğine inanıyorum. Gelin birlikte hayal edelim: Gelecekte “havalandırma kaç dakika olmalı?” sorusu yalnızca enerji değil, sağlığımız, ilişkilerimiz ve toplumsal uyumumuz için de kritik bir mesele olacak. Geleceğin Fanları: Sadece Hava Değil, Zaman Yönetiyor Bugün ortalama 10-20 dakika havalandırma ideal kabul ediliyor. Ancak yarın, sensörler ve yapay zekâ destekli cihazlar odadaki karbondioksit,…

Gereksinme Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Derinlemesine Bir Analiz İnsan davranışlarını çözümlemek, bireylerin düşüncelerini, hislerini ve tepkilerini anlamaya çalışmak, bir psikolog için son derece merak uyandırıcı bir yolculuktur. Her birey, yaşamındaki gereksinimleri farklı biçimlerde deneyimler ve bu gereksinimler, onların davranışlarını, duygusal tepkilerini ve bilişsel süreçlerini şekillendirir. Ancak, gereksinme dediğimizde tam olarak neyi kastediyoruz? Gerçekten bir kişinin neye ihtiyacı olduğunu nasıl anlarız ve bu gereksinimler, kişinin psikolojik durumunu nasıl etkiler? Türk Dil Kurumu (TDK) anlamına göre, gereksinme “ihtiyaç” demektir. Ancak, bu basit tanımın ötesinde, gereksinmelerin insanlar üzerindeki etkileri çok daha karmaşıktır. Bu yazıda, gereksinmenin psikolojik bir boyutta nasıl şekillendiğini, bilişsel, duygusal…

Hamrâ Ne Demek? Kültürlerin Renginde Yolculuk Bazı kelimeler vardır, duyduğun anda içinde bir yankı bırakır. “Hamrâ” da onlardan biri. Kulağa hem gizemli hem de sıcak gelir. Farklı coğrafyalarda, farklı dillerde başka başka anlamlara bürünür. İşte bu yüzden, bugün seninle kelimelerin renk değiştirdiği o büyülü yolculuğa çıkmak istiyorum. Hadi bakalım, “Hamrâ”nın dünyasına birlikte dalalım. Kökeninde Bir Renk Var: Hamrâ’nın Anlamı Arapça kökenli bir kelime olan “Hamrâ” (حمراء), kelime anlamıyla “kırmızı” veya “kızıl” demektir. Kadın formundadır; yani “Ahmer” (erkek formu) kelimesinin dişil hali. Bu haliyle, sadece bir rengi değil, aynı zamanda sıcaklığı, canlılığı ve tutkuyu da simgeler. Ancak “Hamrâ” yalnızca bir renk…

Bulmacada Gök Bilimi Ne Demek? (Edebiyatın Gökyüzüne Bakan Yüzü) Bir kelimenin peşine düşmek bazen bir öykünün kapısını aralamak gibidir. “Bulmacada gök bilimi ne demek?” sorusu da işte o kapılardan biridir. Harflerle örülmüş, ama içinde evrenin yankısını taşıyan bir kelime: astronomi. Kimi için sadece dokuz harf, kimisi için yıldızların sessiz dili. Edebiyatçı gözüyle bakıldığında ise bu kelime, insanın sonsuzluk arzusunun, bilinmeyene duyduğu merakın sembolüdür. Kelimeler yalnızca anlam taşımaz, aynı zamanda çağrışım yaratır. Ve her bulmaca, aslında bir dilin içinden gökyüzüne açılan küçük bir teleskoptur. Kelimelerin Yörüngesi: Anlamın Göklerinde Bir Yolculuk Bulmacalarda sıkça karşımıza çıkan “gök bilimi” ifadesi, düz anlamıyla “astronomi”yi işaret…

Beynelmilel Hamule Senedi Nedir? Adaletin, Eşitliğin ve İnsanlığın Taşındığı Bir Belge Bazen bir kavram, sadece hukuk kitaplarının arasında sıkışıp kalmaz; toplumun vicdanına, insanın değerlerine de dokunur. “Beynelmilel hamule senedi” dediğimizde kulağa teknik bir terim gibi gelir belki ama içinde taşıdığı anlam, sadece ticaretin değil, insan ilişkilerinin de aynası gibidir. Bugün seninle, bu kavramın arka planına; adalet, eşitlik, toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik merceğinden bakmak istiyorum. Beynelmilel Hamule Senedi Nedir? Beynelmilel hamule senedi, uluslararası taşımacılıkta malın taşındığını ve teslim alınacağını gösteren yasal bir belgedir. Yani bir nevi güven senedidir; bir yerden bir yere taşınan değerlerin kaydı, sorumluluğu ve garantisidir. Ancak, tıpkı hayat…

Allah Neden Elçi Gönderdi? Edebiyatın Diliyle İlahi Mesajın Yolculuğu Bir edebiyatçı için kelimeler yalnızca harflerin dizilişi değil, varlıkla anlam arasındaki köprüdür. Kelime, bir düşüncenin ete kemiğe bürünmesidir; sessizliğin içinden doğan bir yankıdır. Tarih boyunca insanoğlu, sözcüklerle evreni kavramaya, anlamı yakalamaya çalıştı. Ancak bazı anlamlar, yalnızca insandan insana değil, Yaratan’dan yaratılmışa taşınmak üzere gönderildi. İşte bu noktada, “Allah neden elçi gönderdi?” sorusu, hem ilahi bir hikmetin hem de edebi bir anlatının kapısını aralar. Kelimenin Yaratılışla Başlayan Serüveni “Ol dedi ve oldu.” Kur’an’daki bu ifade, bir yaratıcı kelimenin doğuşunu simgeler. Söz, kainatın temeline kazınmış bir eylemdir. Tanrı kelamı, varlığın özüne işlenmiştir. Dolayısıyla…

İstinbat Ne Demek Osmanlıca? Farklı Yaklaşımlardan Bir Değerlendirme Kelimelerin derinliklerine inmek, bazen bir yolculuğa çıkmak gibidir. Her harfin, her kökün ardında farklı dünyalar, farklı bakış açıları saklıdır. Bugün ele alacağımız kelime ise “istinbat.” Osmanlıca’nın incelikli kelimelerinden biri olan bu kavram, yalnızca sözlüklerde değil, toplumun farklı kesimlerinin düşünce dünyasında da ayrı bir yer edinmiştir. Gelin, “istinbat” kavramını hem erkeklerin daha veri odaklı, analitik bakış açılarıyla hem de kadınların daha duygusal, toplumsal etkiler merkezli yaklaşımlarıyla birlikte değerlendirelim. — İstinbatın Osmanlıca’daki Temel Anlamı Osmanlıca’da “istinbat”, Arapça kökenli bir kelimedir ve “su çıkarmak, derinlerden çıkarma” kök anlamından türemiştir. Terim olarak ise “bir konudan hüküm…

Bağıl Rüzgâr Nedir? Bir Hikâye Üzerinden Keşif Bir sabah, rüzgarın nasıl hissettirdiğini hiç düşünmüş müydünüz? O an ne kadar güçlü ya da hafif olduğunu, yönünün nereye doğru esmeye başladığını… Bazen rüzgar, tıpkı bir dost gibi yanınızda gelir, bazen ise bir yabancı gibi sizi alıp götürür. Bugün sizlere, rüzgarın biraz daha derin bir yönünü, bağıl rüzgarı anlatacağım. Ama bunu bir hikâye üzerinden yapacağım. Hazır mısınız? — Bir zamanlar küçük bir kasabada, farklı iki arkadaş vardı: Deniz ve Ela. İkisi de aynı kasabada büyümüş, ancak hayat onlara farklı yollar çizmişti. Deniz, her zaman çözüm odaklıydı. Ne olursa olsun, ne yapması gerektiğini bilir,…

Sözüne Gelmek Ne Demek? Siyaset Bilimi Perspektifinden İktidar ve Toplumsal Yapılar Üzerine Bir Analiz Siyaset bilimi, toplumsal yapıların nasıl şekillendiğini ve bireylerin bu yapılarla olan ilişkilerini derinlemesine inceler. Toplumlar, kendi iktidar ilişkilerini kurarken, kimi zaman gücü elinde tutanların “sözüne gelmek” gibi bir strateji izlemeleri, bazen de bu söze karşı direnç gösterilmesi toplumsal dinamiklerin temelini oluşturur. “Sözüne gelmek” deyimi, halk arasında genellikle bir kişinin sözlerine karşı çıkmakta zorlanmak, kabul etmek anlamında kullanılsa da, siyasette ve toplumsal yapılar içinde bu ifade çok daha derin bir anlam taşır. Bir siyaset bilimci olarak, bu deyimi iktidar ilişkileri, kurumsal yapılar, ideoloji ve vatandaşlık hakları çerçevesinde…