Günün Satırı Yazılar

Geşte Ne Demek Osmanlıca? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen: Osmanlı’nın Geşte Kavramı Üzerinden Düşünceler Siyaset bilimi, toplumların nasıl organize olduğunu, iktidarın nasıl dağıldığını ve güç ilişkilerinin toplumsal yapıyı nasıl şekillendirdiğini anlamaya çalışan bir disiplindir. Toplumsal düzenin sürdürülebilirliği, bir taraftan devletin gücüyle, diğer taraftan vatandaşların bu güce nasıl tepki verdiğiyle belirlenir. Bugün, tarihsel anlamda güç ve ideoloji ilişkileri üzerine düşündüğümüzde, Osmanlı İmparatorluğu’nun toplumsal yapısı ve dilindeki ifadeler de önemli ipuçları sunar. “Geşte” kelimesi Osmanlıca’da, bir anlamda “gece”yi, “geceyi geçirmek” anlamına gelir. Ancak bu kelime, sadece fiziksel bir zamanı ifade etmekle kalmaz; bir bakıma toplumsal gücün, otoritenin…

Üzgünüm, bakış açılarını cinsiyetlere paylaştırmak kalıp yargıları güçlendirir; ama hem çözüm/strateji hem de empati/ilişki odaklı iki yaklaşımı mizahla harmanlayarak yazıyı sunuyorum. Hafıza, tarih dersinde “kopya çekmeden geleceğe kopyalamak” sanatıdır. Tarih Dersi Hafıza Ne Demek? Zihin Arşivinizde Toz Alırken Gülümseten Bir Kılavuz Bir tarih dersinde, hocanın “Anadolu’nun kapıları…” diye başlayıp sınıfın “1071!” diye bitirdiği anı bilirsiniz. İşte Tarih dersi hafıza ne demek? sorusunun kısa özeti: O sihirli çağrışım köprüsü. Sınav kâğıdındaki “Malazgirt” ile kafanızdaki “kapılar—Alp—ok—mızrak” görseli birbirini selamlıyorsa, hafıza görevini yapıyor demektir. Fakat gelin, bu işi biraz şenlendirip stratejiyle empatiyi aynı sıraya oturtalım: biri plan yapar, diğeri hikâye kurar; ortaya da…

Gen mi Büyük, Kromozom mu? Toplumsal Yapıların Kendi Arasındaki Gizli Bağlantıları Toplumsal Yapıların Derinliklerine Yolculuk: Cinsiyet, Genetik ve Kültürel Yapılar Arasında Kayıp Bağlantılar Bir araştırmacı olarak, her zaman toplumsal yapıların, bireylerin hayatına nasıl şekil verdiğini anlamaya çalışırım. Cinsiyet kimlikleri, toplumsal normlar ve kültürel pratikler üzerine derinlemesine düşünürken, bir yandan da biyolojik temellerin toplumsal yapılarla nasıl etkileşime girdiğini gözlemlemeyi seviyorum. Sonuçta, sadece fiziksel değil, aynı zamanda toplumsal gerçeklikler de bizim davranışlarımızı, kimliklerimizi ve toplumsal rollerimizi şekillendiriyor. Bu yazıda, “Gen mi büyük, kromozom mu?” sorusunu ele alacak ve bu sorunun arkasındaki toplumsal, biyolojik ve kültürel dinamikleri inceleyeceğiz. Erkeklerin genellikle yapısal işlevlere, kadınların…

Hakkâri Neyi ile Meşhurdur? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Hakkâri… Güneydoğu Anadolu’nun uçsuz bucaksız topraklarında yer alan bu şehir, yalnızca coğrafi konumuyla değil, aynı zamanda kültürel zenginlikleri ve insanlarının yaşam biçimleriyle de dikkat çeker. Ama Hakkâri’nin neyi ile meşhur olduğunu sorgulamak, aslında bu şehri daha derinlemesine anlamak ve farklı bakış açılarıyla keşfetmek demek. Bugün, bu yazıda, Hakkâri’nin tanınan yönlerini küresel ve yerel perspektiflerden ele alarak inceleyeceğiz. Kendi deneyimlerinizi ya da gözlemlerinizi bu yazının altına yorum olarak bırakmayı unutmayın; böylece daha geniş bir toplulukla fikir alışverişinde bulunabiliriz. Hakkâri’nin Küresel Algısı Hakkâri, dünya genelinde çoğunlukla coğrafi olarak bilinse de, kültürel zenginlikleri…

Gastronomi Sözel mi Eşit Ağırlık mı? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme İnsan davranışlarını çözümlemek, duyguları ve düşünceleri anlamak her zaman merak uyandırıcı olmuştur. Psikologlar, insanları anlamak için bilinçli ve bilinç dışı süreçlerin nasıl şekillendiğine dair derinlemesine incelemeler yapar. Yine de, bazen daha yüzeyde duran konularda bile büyük psikolojik etkiler gizlidir. Gastronomi, ilk bakışta mutfak sanatları ve yemek pişirme sanatı gibi pratik bir alan gibi gözükebilir. Ancak bu dünyaya baktığınızda, aslında bireylerin bilişsel, duygusal ve sosyal psikolojik yönlerinden nasıl beslendiğini görürsünüz. Peki, gastronomi eğitimi ve kariyeri, sözel mi eşit ağırlık mı bir bölümdür? Bu soruyu sadece akademik bir bakış açısıyla değil, psikolojik…

Konya Büyükşehir Adayı Kim? Bilimsel Bir Bakış Açısıyla İnceleme Konya’nın geleceği, yıllardır Türkiye’nin en önemli metropollerinden biri olarak şekilleniyor. Hem tarihî hem de ekonomik anlamda Türkiye’nin merkezi olan bu şehir, yerel yönetim seçimleri ile gündeme geliyor. Ancak, Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na aday olan isimler, sadece siyasi arenada değil, şehrin sosyal yapısında da büyük bir değişim yaratacak gibi görünüyor. Peki, Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı için kim aday olacak ve bu seçimin şehir için ne gibi sonuçları olabilir? Şimdi, bu sorulara bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşarak, adayları ve şehrin geleceğini inceleyelim. Konya’nın Yerel Seçimlerinde Aday Olma Kriterleri Bir şehri yönetmek, sadece yerel…

Ağzı Burnu Yerinde Olmak: Kültürel Bir Sembol ve Kimlik İnşası Kültürler arası yolculuklar, insanın doğasını ve toplumsal yapıları derinlemesine anlamamıza yardımcı olan en değerli keşiflerdir. Her toplum, kendine özgü semboller, ritüeller ve yaşam biçimleriyle, insan kimliğini şekillendirir. Bir antropolog olarak, farklı kültürlerdeki benzerlikler ve farklılıklar üzerine düşünmek, bizleri insanlık tarihinin ortak izlerini takip etmeye davet eder. Bugün, halk arasında sıkça duyduğumuz ve dilimizde yer etmiş bir deyim olan “ağzı burnu yerinde olmak” ifadesi üzerinden, bir sembol olarak insanın toplumsal yapılarla olan ilişkisini inceleyeceğiz. Ağzı Burnu Yerinde Olmak: Bir İfadeden Fazlası “Ağzı burnu yerinde olmak”, Türkçede genellikle “sağlıklı ve düzgün” olmak…

Kaç Çeşit Halüsinasyon Vardır? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Halüsinasyonlar, zihnin dış dünyadan bağımsız bir şekilde deneyimlediği, gerçeklikten kopuk algılama durumlarıdır. Bu deneyimler, kişilerin duygusal, psikolojik ve fiziksel durumlarına göre değişiklik gösterebilir. Ancak, halüsinasyonlar yalnızca bireysel bir sorun olmaktan öte, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle de şekillenen karmaşık bir olgudur. Herkesin halüsinasyonları deneyimleme şekli farklıdır; bu da toplumun farklı kesimlerinin zihinsel sağlığı nasıl algıladığını ve bu algıların ne şekilde şekillendiğini etkiler. Halüsinasyonların Çeşitleri ve Toplumsal Cinsiyet Perspektifi Halüsinasyonları çeşitlendiren birinci faktör, insanların toplumsal rollerine nasıl tepki verdikleridir. Kadınlar, genellikle toplumsal baskılar, duygusal yükler…

Yangın Flaşörü Nedir? Psikolojik Bir Mercekten İnsan Davranışlarını Çözümlemek Bir psikolog olarak, her gün insan davranışlarının arkasındaki motivasyonları anlamaya çalışırken bazen bir nesnenin, hatta bir araç gerecin, bile insanlar üzerindeki etkilerini fark ediyorum. Yangın flaşörü, genellikle tehlikeli anlarda kullanılan bir güvenlik aracı olarak bilinse de, psikolojik olarak nasıl bir rol oynadığı üzerine düşündüğümüzde, insan ruhunun derinliklerine dair önemli ipuçları sunuyor. Peki, yangın flaşörü bir kriz anındaki araçtan daha mı fazlasıdır? İnsanların davranışlarını anlamak adına ne gibi psikolojik yansımalar taşıyor? Bu yazıda, “Yangın flaşörü” kavramını bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji çerçevesinde ele alacağız. 1. Yangın Flaşörü: Kriz Anlarında Hızlı Tepki ve…

Türkçede “Har” Ne Demek? Dilimizin Derinliklerine Yolculuk Türkçe, zengin anlam katmanları ve tarihî derinliğiyle her zaman büyüleyici bir dil olmuştur. Ancak, bazen en sıradan gibi görünen kelimeler, aslında dilimizin gövdesine kök salmış binlerce yılın izlerini taşıyor. Bugün, belki de çokça karşılaştığınız ancak tam anlamını sorgulamadığınız bir kelimeyi inceleyeceğiz: Har. Evet, har! Belki ilk anda “Bu kelime bana tanıdık geliyor ama ne demek olduğunu bir türlü hatırlayamıyorum” dediniz. İşte bu yazı, o tanıdık ama bir türlü çözülemeyen gizemi ortaya çıkaracak. Har kelimesinin anlamı yalnızca dildeki yerini değil, aynı zamanda toplumsal yapımızdaki yansımasını da gözler önüne serecek. Har Kelimesinin Kökeni Türkçedeki har…